کلمات کلیدی: پنجره ملی خدمات دولت هوشمند، خدمات الکترونیکی، خدمات دولتی
با گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات به ویژه در چند سال اخیر تغییراتی شگرفی در سازمان ها و نحوه فعالیت موسسات و شرکت ها در سطح جهان ایجاد شده است که دولت نیز از این قاعده، مستثنی نبوده و با راه اندازی سرویس های الکترونیک، ارائه خدمات خود را توسعه بخشیده است.
یکی از این سامانه ها پنجره ملی خدمات دولت هوشمند به نشانی sso.my.gov.ir می باشد که خدمات بسیاری، در زمینه امور اقتصادی، بهداشت و درمان، تفریح، فرهنگ، مذهب، آموزش، حمایت اجتماعی و امور عمومی را ارائه می دهد.
در این مقاله قصد داریم، ابتدا پنجره ملی خدمات دولت هوشمند my.gov.ir را معرفی نموده و سپس، نحوه ورود به سایت، خدمات و اهداف راه اندازی این سامانه را معرفی نماییم. در این مقاله با ما همراه باشید.
پنجره ملی خدمات دولت هوشمند چیست؟
دستگاه‌های اجرایی در سال‌های اخیر تلاش بسیاری داشتند که فرآیندهای ارائه خدمات خود را تا حد ممکن الکترونیکی کنند اما این پروژه ملی به دلیل نیاز به دریافت اطلاعات و ایجاد ارتباط یکپارچه با دستگاه های دیگر با شکست روبه رو شد.
برای حل این مشکل و به منظور تبادل و به اشتراک گذاری اطلاعات، استعلام‌ها و خدمات الکترونیکی بستری با نام گذرگاه خدمات دولت الکترونیک (GSB) راه‌اندازی شد تا ارایه و دریافت خدمات به راحتی از طریق این بستر برای تمامی مردم انجام گیرد.
GSB (Government Service Bus): در حقیقت بستر مشترکی است که در آن برای تسهیل تبادل اطلاعات و رد و بدل اطلاعات میان سازمانهای دولتی به صورت امن و در حداقل زمان ممکن انجام گیرد. با راه اندازی این بستر فقط کافی است که همه دستگاه‌های اجرایی به GSB وصل باشند و خدمات الکترونیک خود را تدوین کنند، یعنی به جای هزاران نقطه دو به دو، یک اتصال متقابل به GSB یا همان گذرگاه خدمات دولت، بستر یکپارچه‌ای را برای تبادل خدمات فراهم می کند.
در نهایت نمایندگان مجلس شورای اسلامی، در سال گذشته، با راه اندازی این بستر تصویب نمودند که سازمان اداری و استخدامی کشور، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، دستگاه‌های اجرایی و نهادهای عمومی تمامی اقدامات لازم را برای راه اندازی پنجره ملی خدمات دولت هوشمند اعمال نمایند.
در همین راستا، پنجره ملی خدمات دولت هوشمند، در آدرس اینترنتی my.gov.ir، راه اندازی شد. این سامانه، راهی امن و مطمئن، برای دسترسی اینترنتی به خدمات دولتی، از طریق یک سیستم متحد می باشد. این سایت با هدف ایجاد سهولت در ارائه خدمات دولتی به شهروندان راه اندازی شده و از طریق این سامانه، شهروندان می توانند با یک مرتبه احراز هویت، از تمامی خدمات دولتی به طور رایگان ، بهره مند شوند.
به منظور ارائه خدمات به کاربران (شهروندان) به صورت یکپارچه، سازمان فناوری اطلاعات ایران درگاه پنجره واحد خدمات دولت هوشمند را به نحوی طراحی نموده است که کاربران بتوانند با یکبار ورود به تمامی امور و نیازمندی‌های خود به خدمات دولتی از جمله کسب مجوزها، مشاهده ابلاغیه‌ها و نامه‌ها، امور مالیاتی و دریافت خدمات دولتی و با استفاده از تلفن همراه و رایانه به صورت شبانه‌روزی دسترسی داشته باشند.
پنجره ملی خدمات دولت هوشمند my.gov.ir، برای دسترسی به خدمات دولتی از طریق یک سیستم واحد، راه اندازی شده است. ورود به سایت از دو طریق اپلیکیشن دولت همراه و اسکن بارکد و همچنین، از طریق شماره تلفن همراه و وارد کردن کد یک بار مصرف، انجام می پذیرد. خدمات این سامانه نیز در سه دسته بندی موضوعی، سازمان ها و بر اساس احراز هویت ارائه می شود.
فرآیند دریافت خدمات در پنجره ملی‌خدمات دولت هوشمند
نهادهای عمومی مکلفند در تعامل با وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، پنجره واحد خدمات هوشمند خود را به «پنجره ملی خدمات هوشمند دولت» متصل نمایند که فرآیند دریافت خدمات در پنجره ملی‌خدمات دولت هوشمند به شرح زیر می باشد:
- درخواست کاربر برای ورود به سازمان خدمت دهنده از طریق سامانه یکپارچه احراز هویت «پنجره ملی‌خدمات دولت هوشمند»
- هدایت کاربر به سامانه «پنجره ملی‌خدمات دولت هوشمند» توسط سازمان خدمت دهنده
- دریافت اطلاعت کاربران جهت احراز هویت در سامانه «پنجره ملی‌خدمات دولت هوشمند»
- در صورت نیاز ثبت نام انجام شده و کاربر به صفحه پروفایل احراز هویت منتقل می شود. (برخی از امکانات پنجره ملی خدمات دولت هوشمند نیاز به احراز هویت دارند)
- کاربر پس از احراز هویت در «پنجره ملی‌خدمات دولت هوشمند» به همراه کد یکبار مصرف به سامانه سازمان خدمت دهنده هدایت می شود
- سازمان خدمت دهنده با ارسال کد شناسایی به کاربر از طریق «پنجره ملی‌خدمات دولت هوشمند» اطلاعات مرتبط با کاربر را جهت ایجاد پروفایل دریافت می کند
- کاربر پس از تایید وارد سازمان خدمت دهنده می شود و اقدامات لازم جهت اخذ خدمت مورد نظر انجام می گردد
دستاوردهای پنجره ملی خدمات دولت هوشمند
به منظور ارائه خدمات دولت الکترونیکی و تحقق اهداف دولت، دستگاه‌های اجرایی و نهادهای عمومی موظف به اتصال یکپارچه به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند هستند تا فرآیند پاسخگویی و خدمت رسانی به شهروندان تنها از طریق یک نام کاربری واحد در تمامی سامانه های موجود در دستگاه های دولتی فراهم گردد. در ادامه به مهمترین دستاوردهای راه اندازی این سرویس اشاره شده است:
کاهش مراجعات مردمی
با راه اندازی پنجره ملی خدمات دولت هوشمند ارائه خدمات دولتی از طریق این بستر بدون محدودیت های زمانی و مکانی فراهم می گردد به این معنی که در هرساعت از شبانه روز و در هرمکان جغرافیایی می توان از خدمات مورد نیاز بهره برداری کرد که یکی از دستاوردهای این سامانه تسهیل در دسترسی به خدمات و انجام امور مراجعین بصورت غیر حضوری می باشد.
کاهش هزینه ها
با راه اندازی این سرویس دیگر نیازی به مراجعه حضوری به سازمان ها نیست و شهروندان می توانند خدمات خود را در محل زندگی و از طریق موبایل های شخصی و رایانه دریافت نمایند. دریافت خدمات بدون حضور در دستگاه های دولتی و اجرایی کاهش هزینه ها، زمان و انرژی را به همراه خواهد داشت که این مهم هم به سود دستگاه ها و هم به سود مردم خواهد بود .
مبارزه با فساد
با راه‌اندازی پنجره واحد دولت هوشمند و شفاف سازی فرآیند خدمت رسانی می توان از برخی فسادها و رانت‌ها کاملاً جلوگیری کرد تا ضمن شفافیت اطلاعات، دستگاه‌های نظارتی و مردم هم بتوانند از چگونگی پیشبرد امور و درخواست های خود در تمامی دستگاه‌ها و قوای کشور به صورت لحظه ای آگاه شوند.
کلام آخر:
هدف از “پنجره ملی واحد خدمات الکترونیک دولت هوشمند” یا همان “درگاه ملی خدمات دولت هوشمند”، استانداردسازی فعالیت‌های دولت و حرکت به سمت معماری سرویس‌گرا و خدمت‌محور می باشد. وقتی خدمات استاندارد می‌شود اولین نگرانی عدم وجود آمادگی در دستگاه‌های اجرایی بوده و از آنجایی که این اقدام یک کار فناورانه محسوب می‌شود لازم است ساز و کار اجرای این کار نیز در خود دستگاه‌ها هم فراهم شود و این امر نیازمند زیرساخت های نرم افزاری مبتنی بر فرآیند، تشکیلات، منابع مالی و نیروهای متخصص مناسب می باشد.
راهکار یکپارچه نرم افزاری تذرو افزار در راستای دولت الکترونیک می تواند تمامی فرآیندهای اجرایی در حوزه خدمت رسانی به شهروندان تا دریافت رضایت سنجی از آنها را به صورت مکانیزه و بومی سازی شده برای دستگاه های دولتی فراهم نماید
منابع:
