متدولوژی های تولید نرم افزار _ آشنایی با ۶ متدولوژی برتر تولید نرم افزار در سطح جهانی

متدولوژی های تولید نرم افزار که یک فرآیند مهندسی نرم‌افزار است، به منظور تحلیل، طراحی و پیاده ‌سازی سیستم های نرم افزاری مورد استفاده قرار می گیرد. این فرآیند یک روش نظام‌مند برای تخصیص کارها و مسئولیتها در تیم توسعه نرم‌افزار می‌باشد.

هدف فرآیند مهندسی نرم‌افزار، تولید نرم‌افزار با کیفیت بالا جهت تامین نیازهای کاربران نهایی توسط برنامه با بودجه قابل پیش‌بینی می باشد که در نهایت موجب افزایش رضایت مشتری شود.در متدولوژی های تولید نرم افزار هدف ساخت یک محصول جدید نرم افزاری و یا بهینه ساری و بهبود نرم افزار موجود می باشد.تاکنون متدولوژی‌های مختلفی برای فرآیند تولید نرم‌افزار ارائه شده است که هر کدام نقاط ضعف و قوت مختص به خود را دارد. در این مقاله ۶ متدولوژی برتر تولید نرم افزار در سطح جهانی مورد استفاده قرار می گیرد، معرفی می شود.

 

انواع متدولوژی های تولید نرم افزار:

۶ متدولوژی برتر نرم افزار به شرح ذیل می باشد:

معرفی متدولوژی Water Fall Model (مدل توسعه ابشاری):

مدل ابشاری یک مدل ترتیبی برای توسعه و تولید نرم افزار می باشد که روند سیستم را به صورت یک جریان خطی با توالی بیان می کند و به کاربر این اجازه را می دهد که درک بهتری نسبت به روند تکمیل فرایند ها داشته باشد.در این مدل گام ها به ترتیب تقدم و اولویت اجرا می شود.

از مزیت های اصلی این متدولوژی تولید نرم افزار می توان موارد ذیل را در نظر گرفت:

• درک ساده و تولید مستندات کافی
• کنترل دقیق مراحل کار
• جهت گیری کامل نسبت به کلیه ریسک ها

معرفی متدولوژی DevOps:

متدولوژی DevOps  ترکیبی از دو کلمه‌ی  Developmentبه معنای توسعه و  Operations به معنای عملیات می‌باشد. این روش مجموعه ای از راهکار هایی است که بتواند چرخه تولید نرم افزار را از زمان بیان شدن ایده تا تبدیل شدن به محصول نهایی و ارائه به مشتری را با ایجاد تعامل بین دو تیم توسعه و عملیات تسریع کند.

از مزیت های اصلی این متدولوژی می توان موارد ذیل را در نظر گرفت:

• افزایش اعتماد بین کارکنان
• تبادل مهارت و تجربه بین کارکنان
• پشتیبانی بهتر و رفع سریع مشکلات
• کاهش میزان شکست و خطا در نسخه های جدید
• مدیریت بهتر و بهبود کارایی
• افزایش رضایت مشتری که هدف اصلی هر کسب و کار می باشد.

معرفی متدولوژی (Rational Unified Process (RUP:

RUPیکی از متداولترین متدولوژی های تولید نرم افزار روز دنیا است که به عنوان اساسی ترین چارچوب تولید و توسعه نرم‌افزار در بسیاری از شرکت ها و پروژه های نرم افزاری به عنوان یک فرایند یکپارچه مورد استفاده قرار می گیرد. در RUP از بهترین رویه های متدولوژی های قبلی جهت تولید نرم افزار با کیفیت بالا استفاده شده است. از مزیت های اصلی این متدولوژی می توان موارد ذیل را در نظر گرفت:

• انعطاف پذیری مناسب در هر پروژه و یا سازمان با ابعاد مختلف
• سفارش سازی و یا بومی سازی بر اساس نیاز های سازمان و هر کسب و کار
• مدیریت و بازبینی فرایند ها به صورت مداوم
• بازبینی کیفیت، زمان و بودجه در هر فاز

این متدولوژی توسط شرکت Software Rational با ترکیب سه متدولوژی دیگر به نام هایBooch ،  OMTو OSE در سال ۲۰۰۸ ارائه شده است که در چهار فاز اقدام به تولید نرم افزار می نماید که در هر فاز، یک یا چند تکرار می تواند وجود داشته باشد:

1. ادراک (Inception): این فاز اهمیت فراوانی دارد و محدوده نرم افزاری و محدودیت های اجرایی پروژه بررسی و برآورد کلی هزینه و زمان برای کل پروژه انجام می شود.
2. مهارت (Elaboration): در این فاز معماری کل سیستم با توجه به نیازمندی های اعلام شده برای طراحی و پیاده سازی پروژه تعیین می شود و همه ریسک های عمده فنی پروژه نیز بررسی می گردد.
3. ساخت (Construction): در فاز ساخت با تاکید بر مدیریت منابع و کنترل عملیات ها برای بهینه سازی هزینه، زمانبندی، پرهیز از دوباره کاری غیر ضروری و دستیابی هرچه سریعتر به کیفیت کافی، سیستم بر اساس معماری در نظر گرفته شده و نمونه ذهنی ایجاد شده در فاز های Inception و Elaboration به محصول قابل استقرار تبدیل می شود.
4. انتقال(Transaction): این فاز به چندین تکرار شامل آماده سازی، تست کردن و انتشار محصول برای دریافت بازخورد کاربر تقسیم می شود. در پایان این فاز پروژه می بابیست در وضعیتی باشد که کلیه اهداف چرخه حیات برآورده شود.

مجموعه ای از فعالیت هایی به هم مرتبط (دیسیپلین) که در این متدولوژی انجام می شود به شرح ذیل می باشد:

1. Business Modeling
2. Requirement
3. Analysis And design
4. Implementation
5. Test
6. Change and Configuration Management
7. Project Management
8. Environment

معرفی متدولوژی RAD) Rapid Application Development):

روش توسعه سریع نرم افزار مراحل مشخصی را برای تولید و توسعه نرم افزار در BPMS فر اهم می نماید که در این روش به دلیل استفاده از ساخت مبتنی بر اجزا و قطعات، سرعت توسعه بسیار بالا می باشد. اگر نیازها به صورت کامل شناخته شده باشد و حوزه کاری مشخص و محدود باشد با استفاده از این مدل می توان یک سیستم کامل را در زمان کوتاهی ساخت. این مدل برای ایجاد حداکثر مزیت از توسعه نرم افزار ایجاد شده است.

فاز های این متدولوژی عبارتند از:

1. برنامه ریزی نیازمندی ها
2. طراحی کاربر
3. ساخت
4. برش

فاز های طراحی و ساخت تا زمانی که کاربر تایید نماید که تمام نیازمندی ها تامین شده است، ادامه می یابد.

معرفی متدولوژی Agile:

طبق تحقیقات انجام شده حدود ۵۰% پروژه های نرم افزاری با شکست مواجه می شود که این متدولوژی راهکارهای مناسبی را جهت بهبود و برطرف کردن مشکلات ارائه نموده است.مهمترین دلایل شکست پروژه عبارتند از:

1. زمانبندی نا مناسب
2. عدم ارتباط کافی با مشتری
3. کیفیت پایین نرم افزار
4. تحلیل ناقص و نادرست نیازمندی ها

این متدولوژی از یک الگوی افزایشی پیروی می کند که از طریق ایجاد و حفظ ارتباط دائم با مشتری، ایجاد ارزش افزوده، ارائه ی مداوم بروزرسانی‌های نرم افزاری، بهبود کیفیت با یافتن و رفع سریع نواقص، شناسایی موارد عدم تطابق و تمرکز بر برقراری ارتباط بین اعضای تیم، جلب رضایت مشتری را که اولویت بسیار بالایی دارد تامین می نماید.

از مزیت های اصلی این متدولوژی می توان موارد ذیل را در نظر گرفت:

• امکان تکامل و یادگیری دائمی
• شناسایی و رفع اسان مشکلات
• امکان ارتباط مستقیم برای حفظ شفافیت
• افزایش بهره وری و توسعه پایدار

معرفی متدولوژی Scrum

این روش یک مدل تکراری از متدولوژیAgile برای مدیریت پروژه های نرم افزاری می باشد که با مدیریت کارامد فرایند تولید و توسعه نرم افزار، امکان ارائه محصول با کیفیت را فراهم می نماید. به دوره های زمانی تکرار شونده در اسکرام اسپرینت  (Sprint)گفته می شود که مدت زمان آن وابسته با نوع به پروژه و متغییر می باشد . در هر اسپرینت نیازمندی ها، راهنمای ساخت و محصول خروجی مشخص می شود. به مجموعه نیازمندی هایی که در هر اسپرینت باید انجام شوند Sprint Backlog گفته می شود. در هر اسپرینت جلسات به صورت روزانه با اعضای تیم تولید و ذینفعان برگزار می شود تا وظایف هر یک از اعضای تیم و مراحل پیشرفت پروژه مشخص شود .

هر اسپرینت سه ویژگی دارد:

• Transparency: تمام جنبه های فرایند برای همه اعضای تیم باید مشخص و واضح باشد
• Inception: تشخیص درست انحراف
• Adaption: تعدیل انحراف های شناسایی شده در کم ترین زمان ممکن

 

۰از مزیت های اصلی این متدولوژی می توان موارد ذیل را در نظر گرفت:

• افزایش سرعت توسعه و سازمان دهی اولویت ها
• تمرکز بر روی کیفیت و کاهش خطا
• شناسایی و رفع اسان مشکلات

 

نتیجه گیری: انتخاب درست متدولوژی های تولید نرم افزار تضمین موفقیت پروژه، افزایش توان رقابتی و جلوگیری از هدر رفتن منابع مالی

با بررسی متدولوژی های تولید نرم افزار طراحی شده نتیجه می گیریم که انتخاب متدولوژی مناسب باعث موفقیت پروژه، افزایش توان رقابتی و جلوگیری از هدر رفتن منابع مالی می شود. بنابراین سازمان ها و شرکت های نرم افزاری می بایست متناسب با ابعاد سازمان، نوع و ماهیت نرم افزاری که قرار است ساخته شود متدولوژی مورد نظر را انتخاب نمایند.

همچنین تغییر نگرش، رعایت اصول متدولوژی و تغییر در مدیریت منابع انسانی کمک به سزایی در جهت توسعه و بهبود بهتر نرم افزار موجود، ارائه محصول با کیفیت و جلب رضایت مشتری که هدف نهایی هر کسب و کار می باشد، می نماید.